اصطلاحات بورسی مفاهیمی هستند که آشنایی با آن ها قبل از انجام دادن هرگونه سرمایه گذاری بسیار ضروری است. در این مقاله به بررسی اصطلاحاتی که به صورت معمول در بورس می شنوید می پردازیم.
اصطلاحات بورسی: سهم و سهام
داشتن سهم و سهام در اصطلاحات بورسی به معنای یکی از روش های مالکیت افراد در یک شرکت است. یک سهم کوچکترین واحد مالکیت فرد در شرکت می باشد. اگر چند سهم از یک شرکت یا چند شرکت مختلف در کنار یکدیگر قرار بگیرند به آن سهام گفته می شود. هر فرد با داشتن تعداد مشخصی از سهم های یک شرکت می تواند در امور آن شرکت دخالت کند و در سود و زیان آن سهیم باشد.
کارگزاری بورس
در اصطلاحات بورسی به واسطه ای که بین سامانه بورس و سهام داران وجود دارد، کارگزاری بورس گفته می شود که فعالیت آن شبیه به بنگاه های معاملاتی است. کارگزاری شبیه به یک وکیل تام الاختیار از سمت دوطرف فعالیت می کند و به ازای فعالیت در هر زمینه ای باید مجوز داشته باشد.
اصطلاحات بورسی: کد معاملاتی
هر فردی که در بازار سرمایه معامله انجام می دهد نیازمند داشتن یک کد معاملاتی است که از طریق کارگزاری به او تخصیص پیدا می کند. کد معاملاتی ترکیبی از اعداد و حروف است که در نهایت منحصر به فرد خواهد شد و به یک فرد تعلق خواهد گرفت. برای انجام نقل و انتقالات از اصطلاح بورسی کد معاملاتی استفاده می شود.
اصطلاحات بورسی: تابلو بورس
برای دیدن شرایط لحظه ای هر سهم شما می توانید به سایت اینترنتی سازمان بورس مراجعه کنید که نام دیگر آن تابلو بورس است. در این سایت می توانید اطلاعات کاملی راجع به شاخص بازار، ویژگی ها و تاریخچه هر سهم به دست بیاورید. برای استفاده از این سایت بهتر است با روال تابلو خوانی آشنا باشید تا بتوانید یک سهم را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید.
اصطلاحات بورسی: کدال
اگر به دنبال اطلاعات تکمیلی مانند اطلاعات فاندامنتال و بنیادی یک سهم هستید باید با یکی از اصطلاحات بورسی به نام کدال آشنا باشید. تمامی اطلاعات مالی و ترازنامه های یک شرکت به صورت طبقه بندی شده در سایت کدال وجود دارد و این سایت در دسترس سرمایه گذاران بازار بورس است.
اصطلاحات بورسی: شاخص کل
شاخص کل یکی از اصطلاحات پرتکرار در بورس است که به معنای سودی است که شرکت های پذیرفته شده در بورس به دست آورده اند. این عدد نشان می دهد که بازدهی میانگین سرمایه گذاران در بورس چقدر است. معمولا در اخبار و رسانه ها برای مشخص کردن وضعیت بورس از شاخص کل استفاده می کنند و این نماد میزان سودی است که به صورت سالیانه توسط شرکت های مختلف به سهامداران تعلق می گیرد، تغییراتی که قیمت هر سهم در هر سال به خود می بیند همگی در شاخص کل تاثیر گذار هستند.
اصطلاحات بورسی: ارزش ذاتی
اگر شرایط یک سهم از نظر بنیادی مورد بررسی قرار بگیرد می توان مقدار ارزش ذاتی آن را تخمین زد. هر چقدر یک سهم بتواند سود دهی بالاتری برای سرمایه گذار خود داشته باشد می توان گفت ارزش ذاتی بالایی دارد. کیفیت شرکتی که سهم متعلق به آن است نیز بر ارزش ذاتی سهام تاثیر می گذارد. معمولاً ارزش ذاتی یک سهم با ارزش آن در بازار یکسان نیست و شاید در برخی از شرایط ارزش بازار بیشتر از ارزش ذاتی سهم باشد. شما می توانید در هنگام معامله در بازار بورسی به این مقدار نیز توجه کنید. اگر ارزش بازار یک سهم از ارزش ذاتی آن کمتر باشد می توان آن را سهم مناسبی برای سرمایه گذاری دانست.
اصطلاحات بورسی: نرخ پیشنهادی
نرخ پیشنهادی در اصطلاحات بورسی عددی است که توسط فروشنده و توسط خریدار مشخص می شود. مبلغی که فروشنده قصد دارد سهام خود را با آن قیمت بفروشد و حداکثر مبلغی که خریدار برای سهم می پردازد را نرخ پیشنهادی می گویند.
اصطلاحات بورسی: حجم مبنا
حجم مبنا از دیگر اصطلاحات بورسی است که حداقل مقدار معاملاتی از یک سهم که می تواند بر روی تغییرات پایانی قیمت سهم تاثیر گذار باشد را مشخص می کند. اگر مقدار معامله یک سهم کمتر از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی آن نیز نمی تواند تغییرات زیادی داشته باشد. به اصطلاح دیگر حجم مبنا، حداقل تعداد سهم هایی است که باید یک شرکت در طول روز معامله کند تا بتواند بر اساس سقف دامنه نوسانات، قیمت افزایشی یا کاهشی داشته باشد. برای مثال اگر فردی مقدار کمی از یک سهم را با پایین ترین قیمت بخرد، نباید انتظار داشت که سهم عدد منفی ۵ درصد را ببیند زیرا، میزان خرید فرد، حجم مبنا را پر نکرده است تا بتواند تأثیر مستقیم بر دامنه نوسان آن داشته باشد.
دامنه نوسان
دامنه نوسان از اصطلاحات بورسی است که مشخص می کند، یک سهم در طول روز حداکثر چه میزان افزایش و افت می تواند داشته باشد. میزان نوسان در بازار بورس در شرایط فعلی ۵ درصد قیمت سهم است البته، این عدد به معنای حداکثر سودی که یک فرد در یک روز می تواند داشته باشد معنا نمی شود. برای مثال تصور کنید که فردی در یک روز سهم را در منفی ۵ خریداری می کند و در همان روز سهم خود را در مثبت ۵ می فروشد، در این حالت او توانسته است 8.5 درصد سود کند. یک و نیم درصد باقیمانده از این ۱۰ درصد کارمزدی است که او باید بپردازد.
اصطلاحات بورسی: نوسان گیری
یکی دیگر از اصطلاحات بورسی نوسان گیری است. اگر شما بتوانید یک سهم را در قیمت پایین بخرید و آن را با قیمت بالا به فروش برسانید در اصطلاح نوسان گیری کرده اید. تنها کسانی می توانند عمل نوسان گیری را انجام دهند که تجربه و تخصص زیادی در این زمینه دارند. نوسانگیری معمولاً می تواند طی چند ساعت تا چند هفته انجام شود. برخی از افراد به دنبال سود زیادی نیستند و نوسان گیری های چند ساعته انجام می دهند اما، دسته دیگر ممکن است برای نوسان گیری از چند روز تا چند هفته صبر کنند.
اصطلاحات بورسی: میانگین کم کردن
میانگین کم کردن یکی دیگر از اصطلاحات بورسی است و به این معنا است که یک فرد در پرتفوی خود سهامی را دارد که قیمت آن در حال کاهش است؛ در این زمان فرد دوباره اقدام به خرید همان سهام با قیمت کمتر می کند و در اصطلاح میانگین خود را کم می کند درنتیجه زمانی که سهم شروع به افزایش قیمت داشته باشد او زودتر به سود خواهد رسید.
اصطلاحات بورسی: صف خرید
زمانی که تمام خریداران سفارشات خرید خود را در بالاترین قیمت ممکن ثبت کرده باشند و منتظر باشند تا فروشندگان سهم خود را برای فروش بگذارند در این وضعیت صف خرید به وجود می آید و کسی موفق می شود از آن خارج شود که زودتر سفارش خود را ثبت کرده باشد.
اصطلاحات بورسی: صف فروش
صف فروش از اصطلاحات بورسی است که نقطه مقابل صفحه خرید است. زمانی که فروشندگان با پایین ترین قیمت ممکن سهام خود را برای فروش گذاشته باشند و خریداران رغبت چندانی به خرید سهم در این قیمت نداشته باشند به اصطلاح فروشندگان باید برای فروش سهم خود پشت سر هم دیگر در صف قرار بگیرند تا یک خریدار از راه برسد. علت به وجود آمدن صف خرید و فروش محدود بودن دامنه نوسانات در بازار بورسی است.
اصطلاحات بورسی: ETF یا صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس
ETF مخفف عبارت Exchange Tradable Found است. ساختار ETF مانند صندوق سرمایه گذاری مشترک می باشد. این صندوق مانند سایر سهم هایی که شما دارید در طی ساعت های معاملاتی، قابلیت خرید و فروش دارد. محتویات صندوق ETF، سهم ها و اوراق های بهادار متفاوتی است که توسط یک تیم مدیریتی حرفه ای تشکیل شده است.
صندوق سرمایه گذاری مشترک
Mutual funds یا صندوق سرمایه گذاری مشترک از جمله اصطلاحات بورسی است که به معنی مجموعه ای از سهام هایی است که باعث می شوند افرادی که به تازگی وارد حوزه بورس شده اند بتوانند سرمایه گذاری های کم ریسک با بازده بیشتر انجام دهند. این صندوق ها به سرمایه گذاران کمک می کنند که با پول های کم و با کمک گرفتن از مدیریت افراد با تجربه و حرفه ای در بورس سرمایه گذاری انجام دهند.
اصطلاحات بورسی: صندوق تضمین اصل سرمایه
اگر به دنبال یک صندوق با بازدهی مناسب در بازار سرمایه هستید از جمله اصطلاحات بورسی که باید با آن آشنا شوید، صندوق تضمینی اصل سرمایه است. این صندوق به شما تضمین می دهد که اصل سرمایه شما حفظ شود و حتی اگر شرایط بازار نزولی بود و قیمت سهام کاهش پیدا کرد، سرمایه گذار با زیان روبرو نشود. این صندوق در شرایطی که بازار صعودی باشد سود مطلوبی را به سرمایه گذار می رساند.
اصطلاحات بورسی: سبدگردانی
سبدگردانی به نحوه قرارگیری دارایی های مختلف سرمایه گذار در قالب یک سبد گفته می شود. سبدگردان می تواند میزان دارایی سرمایه گذار از هر سهم و زمان خرید و فروش آن را تعیین کند. در این فرآیند از افراد خبره و تحلیل گری کمک گرفته می شود که می توانند مجموعه ای از اوراق مشارکت، دارایی ها و سکه های طلا را به عنوان یک سبد مناسب به سرمایه گذار پیشنهاد دهند و در کنار سرمایه گذار مدیریت و نظارت بر سبد را برعهده بگیرند.
سبدگردانی معمولاً توسط کارگزاری ها انجام می شود. معامله گران در این حالت مدیریت سرمایه خود را به افرادی که دارای تجربه بالاتری هستند می سپارند.
اصطلاحات بورسی: پایان کار
پایان کار نشان دهنده زمانی است که تمامی فعالیت های مربوط به سرمایه گذاری در بورس به پایان می رسد. پایان کار بورس تهران ساعت 12:30 بعد از ظهر است در این زمان یک قیمت به عنوان قیمت پایانی تعیین می شود که تاثیر بسیار زیادی در قیمت افتتاح و شروع روز کاری بعدی خواهد داشت.
اصطلاحات بورسی: تحلیل تکنیکال و بنیادی
بدون استفاده از تحلیل نمی توان روند حاکم بر یک بازار را درک کرد و تصمیم جدید اتخاذ کرد. تحلیل تکنیکال در اصطلاحات بورسی به شما کمک می کند که سرگذشت یک سهم را بررسی کنید و متوجه شوید که قیمت و حجم معاملات در آن به چه صورت بوده است؛ با استفاده از این اطلاعات می توانید آینده بازار را پیش بینی کنید.
اصطلاحات بورسی: سهام بنیادی
اگر یک سهم ارزش ذاتی بالایی داشته باشد به آن، سهام بنیادی گفته می شود. بنیادی بودن یک سهام در اصطلاحات بورسی به این معناست که آن سهم با شرایط اولیه خوبی در بازار بورس وارد شده است و قدرت بالایی نیز دارد. سهام های بنیادی تاثیر بسیاری در شاخص کل دارند.
اصطلاحات بورسی: بازار اولیه و ثانویه
اگر شرکتی بخواهد سهام خود را برای اولین بار عرضه کند باید از بازار اولیه استفاده کند. شرکت ها برای اینکه بتوانند سرمایه مورد نیاز برای شروع کار خود را به دست بیاورند با فروش سهام و پذیره نویسی کار خود را آغاز می کنند. معمولا ۹۰ درصد از شرکت هایی که در بازار اولیه وارد شده اند توانسته اند به سرمایه گذاران سود مناسبی پرداخت کنند. با پایان یافتن چرخه اولین معامله، شرکت باید به بازار ثانویه وارد شود.
اصطلاحات بورسی: آربیتراژ
آربیتراژ در اصطلاحات بورسی یعنی یک معامله گر یک سهم را در یک بازار با قیمت کم بخرد و بتواند آن را با قیمت بیشتر در بازار دیگری به فروشد. با این روش او از اختلاف قیمت سهم در بازارهای مختلف می تواند به سود برسد.
پرتفوی
نام دیگر سبد اوراق بهادار در اصطلاحات بورسی پرتفوی است. پرتفوی مکانی است که سهم های مختلف یک فرد از شرکت های متفاوت در آن نشان داده می شود.
اصطلاحات بورسی: گزارش سالانه
گزارش سالانه در اصطلاحات بورسی نشان دهنده عملکرد یک شرکت در یک سال مالی است. گزارش سالانه می تواند تا حدودی آینده شرکت را شفاف کند. اطلاعاتی که می توانید در گزارش سالانه به آن ها دست پیدا کنید عبارت هستند از:
- وضعیت مالی
- جریان وجوه نقد
- تحلیل مدیریت
- قیمت بازار سهام
- سود سهام پرداخت شده
با استفاده از این گزارش شما می توانید متوجه شوید که شرکت مورد نظر شما به چه صنایعی وابسته است.
اصطلاحات بورسی: بازار نزولی یا خرسی
اگر یک بازار نزولی باشد در اصطلاحات بورسی به آن بازار خرسی گفته می شود. در بازار خرسی قیمت سهام در حال کاهش خواهد بود. نام دیگر بازار خرسی، بیر مارکت است. عواملی که باعث می شود بازار نزولی شود می توانند موارد زیر باشند:
- بدبینی سرمایه گذار در مورد بازار
- ترس سرمایه گذار راجع به اقتصاد
- احساسات منفی سرمایه گذار در مورد اقتصاد و بازار
بازار گاو نر یا صعودی
در مقابل بازار بیر مارکت، بازار بول مارکت یا گاو نر وجود دارد. این بازار در اصطلاحات بورسی نشان دهنده افزایش قیمت سهام است. افزایش قیمت می تواند به دلیل خوش بینی سرمایه گذاران نسبت به اقتصاد و بازار باشد. در این حالت معمولاً قیمت کل بازار سهام رو به بالا خواهد بود.
اصطلاحات بورسی: بتا و آلفا
در اصطلاحات بورسی رابطه ای که بین حرکت کلی بازار و قیمت سهام وجود دارد را با بتا مشخص می کنند. با استفاده از بتا می توان ریسک اضافه کردن یک سهام به سبد را اندازه گیری کرد. هرچقدر بتای سهم بالا باشد، ریسک آن نیز عدد بالاتری خواهد بود زیرا تغییرات کلی در بازار بر روی سهم هایی که بتای بالاتری دارند تاثیر بیشتری می گذارد. اگر بخواهید بدانید که در مقایسه با بازار کلی، یک سهم عملکرد خوبی داشته است یا خیر، می توانید از آلفا استفاده کنید.
سخن آخر
برای اینکه بتوانید در بازار بورس کشور ایران وارد شوید و از نظرات افراد خبره در زمینه خرید و فروش سهام مختلف آشنا شوید باید با مجموعه ای از اصطلاحات بورسی آشنا باشید تا معنا و مفهوم هر اقدامی را بدانید. در این مقاله تلاش کردیم مهم ترین اصطلاحات بورسی را به شما معرفی کنیم. اگر در زمینه یادگیری بورس و داشتن معامله های موفقیت آمیز به راهنمایی احتیاج داشتید کارشناسان آراد بوک مشتاقانه منتظر شنیدن صدای شما هستند تا بهترین کتاب در زمینه سوالات شما را معرفی نمایند. برای ارتباط با کارشناسان فروش کتاب آراد بوک کافی است با شماره تلفن های 021- 66975285 و 021-66482226 تماس حاصل فرمایید.