در این مقاله قصد داریم نحوه معامله و یا همان ترید در بازارهای مالی را مورد بررسی قرار دهیم. شاید بسیاری از افراد وقتی عبارت معامله در بازار مالی را می شنوند، بترسند و این احساس را داشته باشند که توانایی انجام این کار را ندارند. این تصور اشتباه است چرا که همه افراد به صورت عادی در حال معامله هستند. مثلا وقتی که یک فردی برای خریدن یک لباس به یک مغازه لباس فروشی می رود، ترید انجام می دهد. معاملات در بازار های مالی هم به همین نحو هستند؛ ولی طبیعتا نیاز به مطالعه و دقت و استفاده از تجربه دیگران و حفظ آرامش و دوری از حرص و طمع و مواردی از این دست دارند. در ابتدای این مقاله، با مفهوم معامله آشنا خواهیم شد و سپس ویژگی های یک ترید بهینه و مناسب و خوب را ذکر می کنیم. در ادامه انواع معامله در بازار مالی را نیز بررسی خواهیم کرد.
مفهوم معامله
قبل از این که به چگونگی انجام معامله در بازارهای مالی بپردازیم، باید با مفهوم ترید آشنا شویم. معامله به توافق دو طرف برای انتقال مالکیت یک دارایی گفته می شود. به عنوان مثال وقتی که شما از یک سوپر مارکت، یک عدد بستنی خریداری می کنید، در واقع با پرداخت پول، مالکیت آن بستنی را از صاحب سوپر مارکت می گیرید و خود شما مالک آن بستنی می شوید. به این اتفاقی که بین شما و صاحب سوپر مارکت رخ می دهد، معامله بستنی می گویند. هر معامله بایستی چهار جزء داشته باشد تا بتوان آن ترید را یک معامله قانونی و بدون مشکل تلقی کرد.
- جزء اول ترید خریدار و فروشنده است هر معامله ای باید یک یا چند خریدار و یکی از چند فروشنده داشته باشد.
- جزء دوم هر معامله رسیدن سن فرد تریدر به سن قانونی است؛ علاوه بر این معامله گر باید از لحاظ عقلی نیز بالغ باشد.
- جزء سوم معامله هم وجود مال یا همان مبیع در معامله است.در واقع باید در هر ترید چیزی برای فروش وجود داشته باشد.
- جز چهارم هر معامله هم ثمن آن است. به بیان دیگر در هر معامله باید پولی رد و بدل شود.
هرچند در قانون اساسی کشور ما معاملات حتماً باید این چهار جز را داشته باشند تا قانونی باشند ولی در بازارهای مالی جدید مانند بازار ارز دیجیتال و غیره جزء دوم ترید یعنی همان اهلیت خریدار و فروشنده خیلی مد نظر قرار نمی گیرد و هر فردی در هر سن و در هر شرایط روحی و روانی می تواند به خرید و فروش در این بازار ها بپردازد.
معامله مناسب به چه معامله ای گفته می شود؟
ترید مناسب به معامله ای گفته می شود که هم از لحاظ اقتصادی برای فرد سود زیادی را به دنبال داشته باشد و هم از سوی دیگر، ریسک آن هم قابل قبول باشد. در واقع یک معامله می تواند برای یک فرد بسیار مناسب باشد و همان معامله برای فرد دیگر نامناسب باشد. چرا که میزان تحمل ریسک افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است. بنابراین شما باید متناسب با توان روحی و میزان ریسک پذیری خود اقدام به انجام معامله در بازار مالی کنید و فقط به دنبال کسب سود بیشتر نباشید. بسیاری از معاملاتی که در نهایت سود زیادی را به دنبال دارند پر ریسک هستند و همه افراد قادر به تحمل این میزان از ریسک نیستند.
انواع معامله در بازار مالی
اگر بخواهیم در مورد چگونگی معامله در بازار مالی صحبت کنیم، باید ابتدا نگاهی به انواع تریدها در بورس بیاندازیم. هر چند بورس تنها یکی از انواع بازارهای مالی است ولی فهمیدن انواع معامله ها در این نوع بازار مالی می تواند نگاه شما به معامله ها در انواع دیگر بازارهای مالی را نیز بازتر کند. در واقع تقریبا این دسته بندی در بقیه بازارهای مالی هم وجود دارد. تریدها در بازار مالی بورس و بسیاری از بازارهای مالی دیگر می تواند از چند دیدگاه، مورد دسته بندی قرار گیرند.
معامله های آنلاین و آفلاین
معامله در بازار مالی را می توان به دو دسته معاملات آنلاین و معاملات آفلاین تقسیم بندی کرد. در معاملات آنلاین، همه کارها از طریق سایت های اینترنتی صورت می پذیرد و ویژگی بارز این نوع معاملات، انجام آنی آن ها است. در معاملات آفلاین، درخواست خرید و فروش یک معامله گر از طریق تماس تلفنی و یا ارسال پیام به روش های مختلف صورت می پذیرد. در واقع در معاملات آفلاین، معامله گر درخواست خرید و فروش خود را به یک واسط ( به عنوان مثال در بازار مالی بورس، کارگزاری، واسط بین تریدر و هسته اصلی سازمان بورس است) اعلام می کند و آن واسط از طرف معامله گر، اقدام به انجام خرید و فروش آنلاین می کند. توصیه ما به شما این است که از روش های آنلاین برای معامله در بازارهای مالی استفاده کنید. چرا که در روش معاملات آنلاین، دیگر نقش واسطه ها کم رنگ می شود و احتمال بروز اشتباه در خرید و فروش سهام ها کاهش پیدا می کند.
معامله های مستقیم و غیر مستقیم
از سوی دیگر معامله در بازار مالی را می توان به دو دسته معامله های مستقیم و تریدهای غیر مستقیم تقسیم بندی نمود. در معامله هایی که به صورت مستقیم هستند، خود تریدر به صورت مستقیم، سهام یک شرکت را خریداری می کند و یا سهام خود را می فروشد؛ ولی در معامله های غیر مستقیم، معامله گر به صورت مستقیم اقدام به خرید و فروش نمی کند، بلکه پول خود را به یک شرکت سرمایه گذاری می سپارد تا آن شرکت سرمایه گذاری با کمک پرسنل متخصص و مجرب خود اقدام به خرید و فروش سهام برای این فرد کند. اگر شما تجربه و تخصص کافی در بازارهای مالی ندارید، اکیدا به شما توصیه می کنیم که به سمت معاملات غیر مستقیم بروید.
معامله های سریع و معامله های کند
نوع دیگری از معامله در بازار مالی را می توان به دو دسته تریدهای سریع و معامله های کند هم تقسیم بندی کرد. این نوع دسته بندی از لحاظ زمان نگهداری سهم است. افرادی که عادت به انجام معامله های سریع دارند را معامله گر سریع می نامند و افرادی که خیلی به دنبال خرید و فروش سهم نیستند و سعی می کنند، سهام خود را برای مدت طولانی نگه دارند را تریدر کند، نام گذاری می کنند. معامله گرهای سریع وقتی که یک سهم را در بازارهای مالی خریداری می کنند، بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی در حد چند دقیقه و چند ساعت و چند روز، آن سهام را می فروشند؛ ولی معامله گرهای کند یک سهم را حتی به مدت چند دهه نیز نگهداری می کنند.
یک تریدر کند به دنبال این است که از سودی که شرکت در طی ماه ها و سال های مختلف می کند، بهره مند شود؛ ولی یک معامله گر سریع به دنبال سود بردن از اختلاف قیمت ها در زمان های مختلف است. توصیه ما به شما این است که تا زمانی که سواد کافی و تجربه لازم در بازارهای مالی کسب نکرده اید، خود را یک معامله گر سریع ندانید و تعداد خرید و فروش های خود را تا حد ممکن پایین بیاورید.
ویژگی های روانشناختی بازارهای مالی
اگر می خواهید به شکل صحیح و اصولی معامله در بازار مالی را انجام دهید، باید ویژگی های روانشناختی بازارهای مالی را شناخته و متناسب با آن ویژگی ها، عمل کنید. خیلی از رفتارهایی که تاکنون در اجتماع از خود نشان داده اید، شاید به درد حضور شما در بازارهای مالی نخورند و حتی شاید جلوی پیشرفت شما در این بازارها را نیز بگیرند. بنابراین قبل از حضور در financial markets باید از لحاظ روانی و روحی، آمادگی پیدا کنید. در واقع باید برای حضور موفق در این بازارها و انجام معاملات سود ده در آن ها، طرز فکر خود را عوض کنید. در ادامه، بعضی از مواردی که از طرز فکر اشتباه یک معامله گر در بازارهای مالی ناشی می شوند را ذکر می کنیم:
خطاهای یک معامله گر در بازارهای مالی
همان طور که در بالا هم عنوان کردیم وقتی که یک تریدر وارد financial markets می شود، باید طرز فکر اشتباه خود را اصلاح کند وگرنه این بازارها آن فرد را تنبیه خواهند کرد. بعضی از مواردی که مربوط به اشتباهات رایج افراد در بازارهای مالی می شوند، عبارت هستند از:
1. تعصب بر روی تحلیل های شخصی
داشتن تعصب به طرز فکر خود و اصرار بیجا بر روی این موضوع که من سمت و سوی بازار را به صورت حتمی می دانم، یک کار اشتباهی است. در واقع در بازار مالی هیچ قطعیتی وجود ندارد. بنابراین فرد حاضر در این نوع بازارها بدون قطعیت، باید دست از تعصب و پافشاری و اصرار بردارد و همیشه با احتمالات جلو برود. اگر به دنبال پاسخ به سوال نحوه معامله در بازار مالی، هستید؛ باید به شما بگوییم که تعصب بر روی تحلیل های شخصی نداشته باشید.
2. عجله کردن در اتخاذ تصمیمات
ذات بازارهای مالی مختلف به این صورت است که افراد عجول معمولاً قربانی افراد صبور و با حوصله می شوند. همان طور که در یک جنگل، وقتی که شیر قصد شکار حیوان مد نظر خود را دارد، ابتدا کمین می کند و همه شرایط را مورد بررسی قرار می دهد و سپس در زمان مناسب اقدام به حمله می کند، یک معامله گر هم باید به این صورت خرید و فروش کند. یعنی باید قبل از انجام خرید و فروش، زمان زیادی را در کمین بنشیند و در لحظه مناسب، شروع به ترید کند.
در صورتی که انسان عجولی هستید، قبل از ورود به بازارهای مالی، این عیب خود را برطرف کنید تا بتوانید در شرایط هیجانی و بحرانی، تصمیمات درست و معقولی بگیرید. باید در شرایط هیجانی و بحرانی که در بازارهای مالی برای شما پیش می آید، شرایط شبیه به شرایط فعلی که در گذشته برای خود شما و یا برای نزدیکان شما پیش آمده است را به خاطر بیاورید و متناسب با نتیجه ای که تصمیم آن موقع شما یا نزدیکان شما داشته است، این بار تصمیم درستی را اتخاذ کنید.
بسیاری از افراد در شرایط بحرانی و استرسی و هیجانی، نمی توانند به خاطر بیاورند که دفعه قبلی در شرایط مشابه با شرایط کنونی، چه تصمیمی گرفتند و نتیجه آن تصمیم چه بوده است. اگر به دنبال پاسخ به سوال نحوه معامله در بازار مالی هستید؛ باید به شما بگوییم که انسان صبوری باشید.
3. نداشتن دانش کافی و اعتماد به نفس بیش از حد
حضور در بازارهای مالی نیاز به کسب دانش زیاد دارد و بدون کسب این دانش، حضور در این بازارها ممکن است، ضررهای زیادی را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال معامله گر حتماً بایستی حد ضرر را بشناسد و برای خود حد ضرر تعیین کند. بدون این کار، انجام معامله اصلا کار درستی نیست. به عنوان یک مثال دیگر، تریدر بایستی بداند که تمرکز را از روی قیمت معامله بردارد و بر روی ساختار فعلی بازار متمرکز شود تا بتواند سود مناسبی را به دست بیاورد. این مسائل نیاز به کسب علم و دانش و مطالعه و نگاه کردن به فیلم های آموزشی مختلف و استفاده از تجربیات دیگران دارد و با غرور و اعتماد به نفس بیش از حد، یک معامله گر نمی تواند به جایی برسد.
هر فردی قبل از trade در بازار مالی، بایستی برای خود یک چارچوب معاملاتی تعریف کند و متناسب با آن چارچوب، اقدام به خرید و فروش نماید. متاسفانه بسیاری از افرادی که در بازارهای مختلف مالی حضور دارند، طرح و نقشه و چارچوب معاملاتی ندارند. این هم از سواد مالی پایین آن ها و از اعتماد به نفس بیش از حد آن ها نشأت می گیرد. اگر به دنبال پاسخ به سوال چگونگی معامله در بازار مالی هستید؛ باید به شما بگوییم که دانش خود را به صورت مستمر افزایش دهید و غرور بیجا نداشته باشید.
4. لجبازی معامله گر
در بسیاری از موارد با این که تریدر می داند که در یک معامله، احتمال بسیار کمی برای سود کردن او وجود دارد، از معامله زیان ده خود خارج نمی شود و اصرار بیجایی برای خارج نشدن از ترید زیان ده خود می کند. در بسیاری از موارد، معامله گر قصد انتقام گرفتن از بازار را دارد و به دنبال این است که زیان هایی که در یک بازار مالی بر او تحمیل شده است را با انتقام گرفتن از آن بازار جبران کند. این کار بسیار اشتباه است. باید همیشه در ذهن خود این نکته را داشته باشید که حضور در بازار مالی ممکن است باعث وارد آمدن ضرر و زیان به شما هم بشود و هیچ کسی قادر به انتقام گرفتن از این نوع بازارها نیست. اگر به دنبال پاسخ به سوال چگونگی معامله در بازار مالی هستید؛ باید به شما بگوییم که در صورت شکست در یک معامله، سریعا شکست خود را بپذیرید و اجازه ندهید آن شکست، مقدمه ای برای شکست های بعدی باشد. به بیان بهتر باید بپذیرید که همیشه حق با بازار است.
5. ترس و اعتماد به نفس پایین معامله گر
همان طور که اعتماد به نفس بیش از حد می تواند باعث بروز اشتباهات و ضررهای مالی بسیار زیادی برای معامله گر شود، اعتماد به نفس پایین هم در بازار مالی مضر است. به عنوان مثال در بسیاری از موارد، یک تریدر با وجود این که پیش بینی درستی دارد و همه برنامه ریزی های او درست از آب درآمده است ولی در آن لحظه موعود و در زمانی که باید تصمیم خرید و یا فروش را بگیرد، احساس شک و ترس و ناتوانی می کند و تصمیم درستی را اتخاذ نمی نماید. یا اینکه معامله گر، تغییر جهت بازار را به خوبی لمس می کند ولی در زمان صحیح از ترید خود بیرون نمی آید و عکس العمل درستی به این تغییر در بازار نشان نمی دهد. چرا که در زمان اتخاذ تصمیمات، عزت نفس کافی را ندارد.
حضور در بازار مالی یعنی پذیرش ریسک و کنار گذاشتن ترس. این نکته را باید همیشه در ذهن خود داشته باشید. بنابراین اگر در پاسخ به سوال نحوه معامله در بازار مالی، باید بگوییم؛ باید انسان شجاعی باشید.
سخن آخر
در این مقاله به آموزش معامله در بازارهای مالی پرداختیم. دقت کنید که برای انجام معامله در این نوع بازارها صرف داشتن پول کفایت نمی کند و شما باید با داشتن اطلاعات کامل و با بهره گیری از نظرات کارشناسان این حوزه اقدام به معامله نمایید. بهترین روش کسب اطلاعات دقیق، مراجعه به منابع و رفرنس های معتبر در این زمینه و مطالعه موردی و دقیق است. همچنین دوری از حرص و طمع و تعیین کردن آستانه سود و ضرر در هر بازار مالی می تواند به شما کمک کند تصمیمات دقیق تری بگیرید. معاملاتی که در این بازارها صورت می گیرد می تواند به صورت آنلاین و از طریق اینترنت و یا از روش های دیگر صورت بگیرد. همچنین راجع به انواع معامله های سریع و کند و همچنین مستقیم و غیر مستقیم صحبت کردیم و اشتباهاتی که ممکن است شما را با ضرر مواجه سازد را مورد بررسی قرار دادیم. امیدواریم توانسته باشیم اطلاعات پایه ای مورد نیاز را به شیوه ای مناسب به شما انتقال داده باشیم.